Dizi ve film setlerinde son zamanlarda adı sıkça duyulan “yakınlık koordinatörü” kimdir, görevi nedir? Oyuncuların mahremiyetini ve güvenliğini sağlamakla görevli bu yeni meslek kolunun detayları, uzman görüşleriyle birlikte haberimizde…
Kim Bu Yakınlık Koordinatörü?
Son dönemde dizi ve film setlerinde adı sıkça anılmaya başlayan yeni bir meslek dikkat çekiyor: Yakınlık Koordinatörü (Intimacy Coordinator). Peki, kim bu yakınlık koordinatörü? Ne iş yapar? Neden bir anda gündeme geldi?
Sinema ve televizyon dünyasında, özellikle son yıllarda mahremiyet, güvenli alan ve oyuncu hakları gibi kavramlar daha da ön plana çıkmaya başladı. Bu değişimin doğal bir sonucu olarak, yakınlık sahnelerinde görev alan profesyonel bir figür artık setlerin ayrılmaz parçası oldu: yakınlık koordinatörü.
Yakınlık Koordinatörü Nedir?
Yakınlık koordinatörü; film, dizi, tiyatro gibi yapımlarda yer alan öpüşme, tensel temas, cinsel yakınlaşma veya duygusal yoğunluk içeren sahnelerde, oyuncuların sınırlarını korumak, süreci güvenli hale getirmek ve bu sahnelerin profesyonelce yürütülmesini sağlamakla görevli kişidir.
Bu meslek ilk olarak Hollywood yapımlarında ortaya çıkmış, özellikle #MeToo hareketi sonrası yaygınlaşmıştır. Günümüzde başta İngiltere ve ABD olmak üzere birçok ülkede zorunlu hale gelmiştir.
Ne İş Yapar? Görevleri Nelerdir?
Yakınlık koordinatörünün görev tanımı oldukça net ve kritik sorumluluklar içerir. İşte temel görevleri:
- Oyuncularla sahne öncesi birebir toplantılar yaparak konfor alanlarını belirler
- Senaryodaki yakınlaşma sahnelerini analiz eder, sahneye özel koreografiler oluşturur
- Yönetmen ve yapımcılarla koordineli çalışarak sahnelerin görsel ve duygusal sınırlarını belirler
- Oyuncuların rızasını yazılı ve sözlü olarak güvence altına alır
- Set ortamında mahremiyetin korunmasını sağlar
- Gerekirse sahnelerin kamera açılarını yeniden düzenleyerek oyuncunun sınırlarına saygı gösterir
Türkiye’de Yeni Yeni Tanınıyor
Türkiye’de bu meslek henüz çok yaygın olmasa da, bazı büyük yapımlar yakınlık koordinatörüyle çalışmaya başladı bile. Özellikle dijital platformlar için çekilen yapımlarda bu tür profesyonellerin varlığı, oyuncular tarafından da olumlu karşılanıyor.
Netflix Türkiye, BluTV ve GAİN gibi platformlar; son projelerinde bu hizmeti alarak hem etik hem de prodüksiyon kalitesi açısından çıtayı yükseltti. Bazı yapım şirketleri, bu pozisyonu ilk kez denediklerini ve oyuncuların sahneye çok daha rahat çıktıklarını söylüyor.
Oyuncular Ne Diyor?
Bu yeni pozisyonun sahne arkasında nasıl bir fark yarattığını oyuncuların kendisi şu sözlerle ifade ediyor:
Melisa Sözen:
“Bazı sahneler gerçekten duygusal ve fiziksel olarak zorlayıcı olabiliyor. Yanınızda sizi düşünen, süreci yöneten bir uzmanın olması inanılmaz bir güven hissi veriyor.”
Boran Kuzum:
“Yakınlık koordinatörüyle çalışmak, oyunculuğun sınırlarını zorlamadan gerçekliği yakalamanı sağlıyor. Set artık daha profesyonel ve sağlıklı bir yer.”
Uzman Görüşü: Mesleki Sınırları Koruma Aracı
İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Elif Arıkan’a göre, bu meslek yalnızca set içi değil, toplumsal farkındalık açısından da önemli:
“Oyunculukta bedenin bir araç olarak kullanılması, mahremiyet çizgisinin net olmasını gerektiriyor. Yakınlık koordinatörleri, bu çizgiyi hem etik hem de psikolojik düzlemde koruyarak yapımları daha sürdürülebilir hale getiriyor.”
Sadece Oyuncular İçin Değil
Yakınlık koordinatörlüğü sadece oyuncuların sınırlarını korumakla kalmıyor. Aynı zamanda yönetmen, yapımcı, senarist ve kamera ekibinin de profesyonel iletişim kurmasına katkı sağlıyor.
Sahne çekiminden önce yapılan provalar sırasında tüm ekip üyelerine, sahnenin nasıl çekileceği, nelerin gösterileceği, hangi açılardan kaçınılacağı konusunda bilgilendirme yapılıyor. Bu da set ortamında güveni ve iş birliğini artırıyor.
Bu Alanda Eğitim Almak Mümkün Mü?
Evet. Yakınlık koordinatörü olmak isteyen kişiler için yurt dışında çeşitli sertifikalı eğitimler mevcut. Başta İngiltere’deki Intimacy on Set ve ABD’deki Theatrical Intimacy Education gibi kurumlar, bu alanda profesyonel yetiştiriyor.
Türkiye’de ise henüz kurumsal bir eğitim yapısı yok. Ancak bazı özel oyunculuk akademileri bu konuda seminer ve atölyeler düzenlemeye başladı.
Yakınlık Koordinatörü ile Çekilen Yapımlar Artıyor
Yakınlık koordinatörüyle çalışan yapımların sayısı her geçen gün artıyor. Bu da hem izleyiciye daha sahici bir deneyim sunuyor hem de kamera arkasındaki etik süreci güçlendiriyor.
Öne çıkan bazı yapımlar:
- Netflix Türkiye’nin “Sıcak Küller” dizisi
- GAİN’de yayınlanan “Karanlıkta Kalanlar”
- Bir sinema filmi olarak vizyona giren “Ten ve Ses”
Bu yapımlarda yakınlık sahneleri çok daha doğal ve oyuncu merkezli bir yaklaşımla sahnelendiği için, izleyiciden de olumlu dönüşler aldı.
